İnsan Kaynakları; Önemi ve Faydaları

Bu yazımızda insan kaynakları yüksek lisans programının faydalarını sizler için Pelin hoca derledi. Tabi ki bu yazıyı yazmadan önce insan kaynaklarının önemini vurgulamak bu işi en iyi bilen insanlardan biri olan Pelin hocaya düşerdi. Yazımızda İnsan kaynaklarının öneminden bahsederek bu alanda gereken uzmanlaşmanın nasıl sağlanacağı, insan kaynakları yüksek lisans programını neden yapmalıyım gibi soruların da cevabını bulacaksınız.

İnsan Kaynaklarının İşletmelerdeki Önemi

Günümüzde işletmelerin stratejik hedeflerini gerçekleştirebilmeleri için operasyonel etkinlik, başarı ve verimlilik faktörlerine odaklanmaları önemlidir. Bu amaca hizmet etmek üzere ise katma değer yaratacak personeli kazanmaları ve bünyelerinde tutmaları gerekmektedir. İşletme içerisinde, stratejik hedeflerin gerçekleşmesinde rol alacak personelin kritik başarı faktörlerinde oynadıkları rol büyüdükçe, hedefin gerçekleşme ivmesi artacak; gerçekleşen hedefler, işveren markasını güçlendirerek, yetenekli personel için cazibe merkezi oluşturacaktır. Bu döngünün doğru işletilmesi ve yürütülmesi ise ancak ve ancak personel bazlı birimlerin etkin ve etkili kullanımı ile mümkün olabilmektedir. 1980’li yıllara kadar “Personel Yönetimi” şeklinde adlandırılan “İnsan Kaynakları Yönetimi” kavramı, 1990’ların sonları ve 2000’lerin başlarıyla birlikte adının önüne bir ilave alarak “Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi” şeklinde gelişimine devam etmiştir.

İnsan kaynakları yönetiminde yaşanan bu dönüşümde, son zamanlarda yeni bir terimin de insan kaynakları yönetimi kavramına eklendiği görülmektedir. Dolayısıyla personel yönetiminden insan kaynakları yönetimine geçiş, insan kaynakları yönetiminden stratejik insan kaynakları yönetimine geçiş süreçlerine, insan kaynakları yönetiminden sosyal/sanal insan kaynakları yönetimine geçiş süreci de eklenmiştir. Teknolojinin ilerlemesi ve gelişmesiyle birlikte yaşanan değişimler toplumsal, ekonomik ve sosyal yaşamda birçok şeyi etkilemektedir. Bu etkileşim insan kaynakları süreçlerinde sosyal medya boyutunun da eklenmesine neden olmuştur.

Sürekli Gelişim

Sürekli kendisini geliştiren teknolojinin, yeniliğin ve değişim olgusu olarak bilginin ve bilgi transferinin önemi artmaktadır. Bunlara bağlı olarak nitelikli insan gücüne giderek artan ihtiyaç, iş gücünün değişen yapısı, çalışanların ve işverenlerin beklentilerinin farklılaşması ve iş yaşam dengesine giderek artan talepler gibi faktörlere bağlı olarak, işletmeler açısından rekabet avantajı yaratmada kritik rol oynayacak yetenekli çalışanların tanınması, cezbedilmesi ve elde tutulması giderek zorlaşmaktadır.  İnsan kaynaklarında karşılaşılan en büyük problem rekabetin artması dolayısıyla adayların ve çalışanların seçeneklerinin artmasıdır.

İşe alım sürecinde şirketlerin kullanmış olduğu iç ve dış kaynaklar olmak üzere aday sağlama yöntemleri bulunmaktadır. Her iki yöntemin de kendi içerisinde avantaj ve dezavantajları vardır. İç ve dış kaynakların kullanımı işletmenin insan kaynakları politikasına, yöneticinin kişilik özelliklerine ve yönetim tarzına göre değişiklik gösterebilmektedir. Bazı işletmeler bu iki kaynaktan da yararlanma yoluna gidebilmektedirler. Her iki yöntemde de amaç, doğru adaya ulaşmak, başarılı olabilmek ve işletmenin amaç ve hedeflerine ulaşması içindir.  Bu süreçte ki başarı işletmenin geleceğini doğrudan belirler.

Bu yüzden de şirketler amaçlarına uygun olacak şekilde çalışanları için eğitim yatırımı yaparlar. Bu eğitim yatırımları daha işe alım sürecinde başlar. Eğitimli personeli işe almak maliyetleri düşürürken bazı kurumlarda personeli kendi eğitmeyi tercih eder. Özellikle alanda çalışan ve uzmanlaşan personeller kendilerini de ihmal etmemelidirler. Yüksek lisans programı master yapmalılar.

İşletmelerde Amaç Hedefi Tam Vurmaktır

İşletmelerin hedeflerine ulaşabilmeleri ve verimliliklerini arttırabilmeleri nitelikli personel sayısına ve başarısına bağlıdır. Bu nitelikli personel sayısını sağlayacak, bu kadroyu oluşturacak verimli çalışanlar, insan kaynaklarına bağlı olan bir işe alım departmanı sorumluluğundadır.. Bu noktada bir işletmenin başarısı veya başarısızlığı istenilen ve gerekli nitelikte personeli bünyesinde bulundurup bulundurmadığına bağlıdır.  Yeni açılan pozisyonlar ve işten ayrılmalar sonucunda boşalan pozisyonlara uygun adayları bulmak için doğru insan kaynakları planlaması yapılması önemlidir. İşe alım süreci; işin nitelik ve gereklerine uygun bilgi, beceri, tutum ve davranıştaki doğru kişinin seçilmesidir. İşletmeler için seçme ve yerleştirme süreci çok kritik bir fonksiyondur. İşe alınacak olan kişinin yapılacak olan iş ile uyumunun ve yeterliliğinin yanı sıra işletmenin kültürüne ve yapısına da uygun, diğer çalışanlarla uyumlu olmasına özen gösterilmelidir. İşe alım sürecinde temelde işle ilgili yeterlilikler bulunmaktadır. Bu yeterlilikler ise işletmeye katkı sağlamalı ve geliştirilmeye açık olmalıdır.

Bir organizasyon yapısında insan kaynaklarının etkin yönetilmesi için; iş analizi ve iş dizaynı, insan kaynakları planlaması, çalışan tedarik ve seçimi, eğitim ve geliştirme, performans değerlendirme, özlük işleri ve iş hukuku, iş değerleme ve ücret, kariyer geliştirme, yetenek yönetimi gibi insan kaynakları yönetimini oluşturan işlevleri eksiksiz bir şekilde yerine getirmelidir. İnsan kaynaklarının başka bir görevi ise, bu işlevleri tüm departman yöneticilerine sistemli ve düzenli bir şekilde aktarmak ve işleyişi takip etmektir.

Sadece insan kaynakları alanında çalışanlarının bilmesi gereken bir süreç olmayıp tüm çalışanların kendi yasal haklarını bilmesi, ekiplerini yönetebilmesi, etkin bir yönetici veya lider olabilmesi açısından bu süreçlere hakim olması önemlidir. Çünkü tüm bu sistemlerin yönetilmesinin sorumluluğu ilgili departman yöneticilerindedir. Bir işletmede, işten ayrılanların sayısının fazla olması, çalışanların devamsızlık oranları, iş kazaları sayılarında artış, çalışanların motivasyonunun düşük olması insan kaynaklarına yönelik önemli sorunlardır.  Bu durum çalışan maliyetlerinin artmasına ve verimliliğin düşmesine yol açacaktır. Bu nedenle insan kaynaklarının işletmelere doğrudan etki sağlamasa da destek fonksiyon olarak etkisi önemlidir. İnsan kaynaklarının amacı, işletmenin verimliliğini sağlamak ve organizasyonu başarıya ulaştırmak olduğu için insan kaynakları departmanları birçok farklı işlevden yararlanmaktadır.

Rekabet Artıyor

Rekabetin arttığı ve teknolojik gelişmelerin hızlı yaşandığı günümüzde, işletmelerin rekabet avantajı sağlamak ve büyümek için insan kaynaklarına verdikleri önem artmıştır. Bilgi teknolojilerinin hızla gelişmesi ve bu teknolojileri kullanan işletmelerin sosyal medyayı insan kaynaklarında kullanması son zamanlarda sık karşılaşılan bir durumdur. İnternet kavramının ortaya çıkması ve bu alandaki gelişmeler insan kaynakları süreçlerine özellikle işe alım aşamasına yansımıştır. İnternet kullanımının artmasıyla e-işe alım işletmelerde tercih edilen yöntemler arasına girmiştir. Özellikle nitelikli iş gören bulma ve bunları organizasyon yapısına dahil etmek için insan kaynakları işe alım kısmında iç ve dış kaynak kullanımı dışında günümüzde hızla gelişen ve trend olan sosyal medya mecralarını da kullanmaya başlamışlardır. İşletmeler sosyal medyayı insan kaynakları yönetiminde, insan kaynağı sağlamada yaratıcı ve teknoloji ile iç içe adaylar bulmak için önemli bir yol olarak görmektedir.

Sosyal ağ kurma daha da popüler hale geldikçe, araştırmacılar bunun faydasını çeşitli toplumsal konular açısından gözlemlemeye başlamışlardır. Sosyal ağ kurma organizasyonlar tarafından reklam amacıyla olduğu kadar işletmeler yeni insan kaynağı yaratmak veya çalışanlarıyla iletişim halinde kalmak için de kullanmaktadır. İnsan kaynakları birimleri artık işletmelerin stratejik ortağı konumundadır. Gerek bu stratejik bakış gerekse küreselleşen dünyanın gereği, çalışanların ve işverenlerin beklentilerinin farklılaşması insan kaynaklarında farklı uygulamaların kullanılmasına neden olmuştur. İşletmelerin verimliliklerini arttırmaları ve rekabet edebilmeleri için, insan kaynağını etkin kullanması ve teknolojik yeniliklere ayak uydurmaları gerekmektedir.

Kaynak: Sosyalik –İnsan Kaynaklarının Sosyal Yüzü

Yazar: Yrd. Doç. Dr. Pelin Vardarlıer

insan kaynakları yüksek lisans programı ve insan kaynakları departmanının şirketler için önemi