Blockchain

Blockchain teknolojisi ve dijitalleşen dünya tabiri günümüzde çok kullanılmaya başlandı. Dijitalleşme demek kısaca saklanılmak istenilen bir verinin küçük yer kaplaması, ulaşılabilirliğin kolay olması, taşınabilir olması ve iletişim kolaylığı demektir. Fakat en önemlisi de zamandan kazanç demektir.

Geçmişte paralar bankada değil evin gizli bölmelerinde saklanıyordu. Günümüze biraz daha yakın zamanda maaşlar bankalardan çekiliyor veya elden alınıyor sonra faturalarla ödeme merkezlerine gidilerek ödemeler nakit olarak yapılıyordu. Şimdilerde bir cep telefonu ile önceden saatlerce vakit alan olayları, fatura, kira, kredi gibi ödemeleri kısa sürede kolaylıkla yapabilmekteyiz. Artık birçok kişi maaşlarını bankadan çekmeye gitmiyor. İnternet bankacılığını kullanıyor veya otomatik ödeme talimatları ile işlemlerini hallediliyor. Anlatmaya çalıştığım zamanla dijital dünyaya ayak uyduruyoruz. Bunun sonucu fiziksel dünyaya ek olarak “Dijital Dünya” ortaya çıktı. Dijital dünyaya daha bir çok eklenti gelecek olsa da sizlere 21. yüzyılın inşasının yapı taşlarından olacak blockchain (blok zincir) ve kripto para birimlerinden bahsedeceğim.

BLOCKCHAIN

Türkçe karşılığı blok zinciri olarak adlandıran blockchain denildiğinde çoğu kişinin aklına, Bitcoin gelmekte. Blockchain teknolojisi, Bitcoin gibi kripto para birimlerini destekliyor. Ancak mevcut ve potansiyel kullanım alanı söz konusu para birimlerinin çok ötesinde. Blockchain her sözleşmenin, işlemin, işin ve ödemenin tanımlanacak, doğrulanacak, depolanacak ve paylaşılacak şekilde dijital olarak kaydedildiği ve imzalandığı bir ekosistem olarak düşünebiliriz. Bu sistemde her bir değişiklik konsensüs gerektirdiğinden blockchainin her bir adımı şeffaf ve güvenli. Bu durum sistemin yüksek seviyede güvenilir olmasını sağlarken gerek riskleri, gerekse aracı ihtiyacını ortadan kaldırıyor. Aracı ihtiyacını tamemen ortadan kaldırması gerçekten günlük yaşantımızda da çok uzak değil. Yakın gelecekte akıllı sözleşmelerle, noter ve bankalara ihtiyaç azalacak.

Konuya daha da açıklık getirmek için gerçeği yansıtmayan rakamlar ile bir örneği sizinle paylaşmak istiyorum. Örneğin banka müşterisi A kişisi parasından, başka banka müşterisi B kişisine yaptığı ticaret için 100.000 TL para göndermek isterse süreç genel olarak aşağıdaki gibi ilerlemektedir.

• Banka ilk olarak müşterisi olan A kişisinin ve başka banka müşterisi olan B kişisinin kendilerine belirtilen iban numaralarının kontrolünü gerçekleştirir,
• Banka müşteri A kişisinin hesabında 100.0000 TL var mı diye kontrol edilir,
• Bankanın bu işlemden kaynaklı ortaya çıkan işlem ücretini belirtilir,
• İşlemin gerçekleştirilmesi için onay istenir.

Blockchain teknolojisiyle bir bankaya ihtiyaç duymadan ve işlem ücretlerini azaltarak bu işlemin 7/24 çok daha hızlı ve güvenli bir şekilde onaylanıp tamamlanmasına şahitlik ediyoruz. Hiç bir şekilde merkeze bağlı değiliz. Aslına bakılırsa blockchain teknolojisi henüz bebeklik döneminde, o nedenle hiç kimse tam anlamıyla sunabileceği faydaları bilemiyor. Öte yandan söz konusu teknoloji hızlı bir şekilde gelişmeye devam ediyor, bu nedenle herkesin bir şekilde teknolojiyi keşfetmeye çalıştığını söyleyebiliriz.

Finans sektöründeki kuruluşlar bu teknolojiyi ilk benimseyen kuruluşlardır. Bundan dolayı finans alanındaki gelişmeler ve uygulamalar daha çok. Bu doğrultuda ilk olarak çıkan kripto para Bitcoin (btc). Bitcoin 2009 yılında Satoshi Nakamoto kod adıyla kim olduğu bilinmeyen kişi ve ya bir grup kriptolog tarafından White Paper olarak yayınlandı. Peer to peer dediğimiz eşler arası transfer ile başlayan bu süreçte binlerce kripto para üretildi. Ethereum(Eth), Ripple (Xrp), Litecoin(LTC) ve stabıl koinler şuan markette en çok ilgi gösterilen diğer kripto paralar.

Global şirketlerde bu alana ilgi göstermekte. Örneğin en çok kullanılan sosyal medya araçlarından Facebook, Libra adlı bir kripto parayı geliştiriyor. Sadece kurumlar değil ülkelerde kendi dijital paralarını geliştirme aşamasında.

2019-2023 yılını kapsayan 11. kalkınma programına göre Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kontrolünde kripto para çıkarmak hususunu ülke olarak bizde gündeme almış bulunmaktayız. Türkiye Cumhuriyeti Merkez bankasının kendi kripto parasını basması kullanıcıları bankaya ihtiyaç duymadan eşler arası transferlerini kendileri yapabilecek bir aşamaya ilerleyen yıllarda geçirecektir. Bu tarz teknolojilerin kullanım alanları arttıkça başka sektörlerdeki faydalarını daha da net göreceğiz.

*Bu yazı yatırım tavsiyesi değildir.

Mr. Aaron

Financial Adviser

nwo.aaron09@gmail.com